Những ngày đầu năm 2012, sau khi biết tin tàu Vinalines Queen, một trong những con tàu hiện đại nhất của ngành vận tải biển Việt Nam, bị chìm một cách “bí ẩn” trên hải trình từ Indonesia tới Trung Quốc, ngày nào tôi cũng vào Google để tìm kiếm tin tức trong vòng 24 giờ. Lý do của sự quan tâm đặc biệt của tôi thì có khá nhiều: ngoài việc là một đồng bào của các thủy thủ lâm nạn, tôi nguyên là kỹ sư chế tạo máy, đã từng giảng dạy hơn 8 năm tại Trường Đại học Hàng hải Việt Nam, là người Hải Phòng, có những người anh em họ làm nghề máy trưởng tàu viễn dương… Tôi viết bài này với mục đích chia sẻ một số suy nghĩ của mình về an toàn tại nơi làm việc từ góc độ quản trị nhân lực.
Trong một công ty thì bộ phận quản trị nhân lực, trong sự hợp tác với bộ phận hành chính quản trị (rất nhiều công ty có hai bộ phận này “gộp” làm một), có trách nhiệm đảm bảo rằng công ty có các quy định, quy trình và thực tiến để người lao động và trụ sở, các cơ sở vật chất của công ty ở trong tình trạng an toàn để có thể hoạt động sản xuất, kinh doanh hiệu quả và được bảo hiểm. Đối chiếu với những gì xảy ra với vụ việc tàu Vinalines Queen thì có mấy điểm mà những người làm nghề quản trị nhân lực (hay quản trị hành chính) cần lưu ý, rút ra bài học cho bản thân và công ty.
1. Việc bảo hiểm cho người lao động là rất quan trọng. Không chỉ những đối tượng lao động thuộc diện bảo hiểm bắt buộc cần tham gia bảo hiểm, trong đó có bảo hiểm y tế mà công ty cũng cần mua bảo hiểm tai nạn cho đối tượng lao động mùa vụ, làm việc theo hợp đồng dưới 3 tháng (không phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc). Điều này nhằm giảm thiểu rủi ro về chi phí trong trường hợp xảy ra tai nạn giao thông trên đường đi làm hay tai nạn tại nơi làm việc...
Các thủy thủ tàu Vinalines Queen đã được cơ quan chủ quản mua bảo hiểm, nên trong tình huống xấu nhất (dù là không mong đợi), các gia đình thủy thủ mất tích sẽ nhận được số tiền bảo hiểm, phần nào giúp đỡ khó khăn khi một lao động chính trong gia đinh không còn nữa. Công ty chủ quản cũng sẽ được cơ quan bảo hiểm chi trả, tránh được rủi ro (việc tái bảo hiểm là lĩnh vực chuyên môn riêng của cơ quan bảo hiểm).
2. Tại nơi làm việc cần có các thiết bị phòng cháy, chữa cháy. Tùy theo điều kiện cơ sở vật chất mà công ty cần áp dụng các biện pháp cần thiết. Không nói đến các tòa nhà văn phòng đã có "chuẩn" về phòng cháy chữa cháy, đại đa số các công ty vừa và nhỏ có trụ sở ở các nhà kiểu “dân sự’ song công ty cần trang bị các bình cứu hỏa; có hai loại bình khác nhau: loại dập lửa thường và loại dập cháy xảy ra do điện.
 |
| Tàu Vinalines Queen nhìn ngang. Trên ảnh có thể nhìn thấy xuồng cứu sinh màu da cam ở bên cánh gà mạn phải, phía trước ống khói (Ảnh từ Internet). |
3. Các bình cứu hỏa cần được theo dõi về hiện trạng và được thay thế khi hết hạn sử dụng. Nhân viên trong công ty cần được hướng dẫn về cách sử dụng bình cứu hỏa. Công ty cũng cần định kỳ tổ chức diễn tập báo động khi có hỏa hoạn hay sự cố khác, cần thoát hiểm.
|
|
| Anh Đậu Ngọc Hùng, thủy thủ duy nhất được cho là sống sót sau vụ chìm tàu Vinalines Queen. Anh Hùng đã trải qua 5 ngày lênh đênh trên biển trước khi được một tàu của Anh quốc vớt lên. Thực tế chứng tỏ anh Hùng đã được rèn luyện về các kỹ năng cứu sinh trong nghề, để có thể vượt qua những giờ phút hiểm nguy nhất, trở về cùng với gia đình và người thân. (Ảnh từ giaothongvantai.com.vn). |
Trong vụ việc tàu Vinalines Queen, tất cả các hệ thống báo động tự động và tự động thông báo lên vệ tinh cũng như trạm quan sát ven bờ đều không hoạt động (tất nhiên là có thể có những lý do hợp lý về kỹ thuật song còn phải đợi kết quả điều tra). Điều này cho thấy các công ty cần lưu ý khâu diễn tập, thao tác sử dụng các thiết bị phòng chống cháy nổ, để giảm thiểu tình huống các thiết bị không hoạt động đúng vào thời điểm cần thiết nhất.
4. Công ty cần tuân thủ các quy định khác của cơ quan chức năng về phòng chống cháy nổ. (Xem các văn bản liên quan trong lĩnh vực này).
Tóm lại, bộ phận nhân sự-hành chính trong công ty cần đặc biệt quan tâm đến vấn đề an toàn tại nơi làm việc và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định, quy trình về phòng chống cháy nổ.
Đào Trọng Khang, Giám đốc
DTK Consulting, 12/01/2012
